Molla Kâbız, 16. yüzyılda Kanuni Sultan Süleyman döneminde yaşamış din adamıdır. Müslüman olmasına rağmen İsa'nın Muhammed'den üstün olduğunu savunması ve bunu uzun bir süre Kur'an ayetleri ile temellendirmeye çalışmasıyla bilinir. Kazaskerlerin savlarını çürütememesi üzerine şeyhülislam tarafından duruşmaya çağrılmış, yine Kur'an ayetleri ile savları çürütülmeye çalışılmıştır. Hubmesihiliğin önderi olduğu düşünülmektedir.
İran’dan geldiği kayıtlıdır. Dinî bilgisini geliştirmiş ve Osmanlı İlmiye sınıfına girmiştir. Kendi fikirlerini halka anlatmıştır. Ayet ve hadisleri te’vil ve tefsir ederek İsa’nın bütün peygamberlerden üstün olduğunu ve hatta Muhammed’den de daha faziletli olduğunu savunuyordu. İslâm dinini reddetmiyor, Hristiyanlık propagandası yapmıyordu. Ulemanın şikâyeti üzerine divanda yargılanmıştır. 2 Kasım 1527'de yapılan ilk duruşmada Rumeli Kadıaskeri Fenari-zâde Muhyiddin Çelebi ile Anadolu Kadıaskeri Kadri Çelebi Kâbız’ın fikirlerini çürütememişlerdir. Kanunî Sultan Süleyman da bu duruşmayı kafes arkasından dinlemiştir. İddiaları çürütemedikleri için ulemayı daha sonra eleştirmiştir. Veziriazam Pargalı İbrahim Paşa’yı çağırıp, çare aramış ve ertesi gün Kâbız’a karşı, Şeyhülislâm İbni kemal ve İstanbul Kadısı Sadeddin Çelebi öne sürülmüştü. İbni Kemal onun fikirlerine karşı savlar ileri sürmüş, fikirlerinden döndüğü takdirde affedileceğini söylemiştir. Kâbız bunu reddedip kendi fikirlerinde ısrar edince idam edilmiştir. Kanuni döneminde görüşlerinden dolayı idam edilen dört ünlü şeyhten biridir.
Muhteşem Yüzyıl isimli Türk dizisinde 33. ve 34. bölümde konuk oyuncu olarak Polat Bilgin canlandırmıştı.
Orijinal kaynak: molla kâbız. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page